Nooit ‘nooit meer’ zeggen?

23 december 2019 door Rein Heijne
Nooit ‘nooit meer’ zeggen?
IJzeren gordijn, foto koude-oorlog.nl

Vijf en zeventig jaar geleden werden Nederland en West- Europa bevrijd. Dat moet in 2019/2020 herdacht en gevierd worden. Afgelopen november in het Zuiden van Nederland, komend voorjaar in het Noordwestelijk deel. Na de bevrijding In 1945 leek het afschuwelijke, mensonterende fascisme verslagen. Korte tijd na de bevrijding hoorde je de mensen, en ook veel politici nog wel eens “Dat nooit meer!” of “Nooit meer oorlog!” roepen. Maar de betekenis van deze ‘strijdkreet’ verwaterde heel snel in de latere jaren en die roep werd snel weer vergeten.

In het Westen bestond kennelijk een sterke behoefte aan een nieuwe vijand. En die werd al snel na de afloop van de Tweede Wereldoorlog gevonden, nadat op 5 maart 1946 Winston Churchill in zijn Fulton-speech het ”ijzeren gordijn” liet neerlaten. Na de mislukte appeasement pogingen van zijn voorganger vond hij het noodzakelijk de oude strijdbijl weer op te graven. Het cynische daarbij is dat hij de term “ijzeren gordijn” van Joseph Goebbels, een van de grootste fascisten, heeft geleend. Die gebruikte de term ‘Eiserner Vorhang’ om op de Russische dreiging te wijzen.

Ondanks grote verliezen en de vele opofferingen aan de kant van de Sovjet-Unie waardoor het mensonterende afschuwelijke fascisme kon worden verslagen, vond men de dreiging ervan groot genoeg om de Koude Oorlog uit te roepen. Maar de Amerikaanse historicus Michael Parenti noemt de Koude Oorlog een Oude Oorlog, omdat vanaf de Russische revolutie van 1917 diverse westerse interventies plaatsvonden.

Af en toe is er nog wel eens iemand die de woorden ‘dat nooit meer’ in de mond durft te nemen, meestal even tijdens bijeenkomsten om de slachtoffers te herdenken. Die persoon wordt dan even wat meewarig aangekeken en vervolgens voor naïef versleten. Vervolgens storten de meesten zich in de bevrijdingsfeesten. In het komend voorjaar 2020 krijgen die een extra feestelijk tintje. Tja!

Overigens vraag ik mij nog steeds af wat Adolf Hitler in 1912 in Liverpool had te zoeken.

Cookies

Deze website gebruikt noodzakelijke cookies voor een correcte werking en analytische cookies (geanonimiseerd) om de statistieken van de website bij te houden. Marketing cookies zijn nodig voor laden van externe content, zoals YouTube-video's of widgets van Sociale Media. Zie ons cookiebeleid voor meer informatie, of om je instellingen later aan te passen.