Levensboek

29 mei 2021 door Zita Nachtegaal
Levensboek
Dankbaar werk. Foto George Hodan

Zo’n 10 jaar geleden ben ik – als vrijwilliger – gestart met het schrijven van levensboeken voor oudere Rotterdammers. Dit vond plaats in het kader van het project “Deel je Leven” van de Stichting Pluspunt van de gemeente Rotterdam.

Het doel was (en is) om senioren de mogelijkheid te bieden terug te blikken op hun leven door herinneringen op te halen, maar ook om hun afleiding, aandacht en gezelschap te bieden. De schrijver van het levensboek komt namelijk met regelmaat gedurende maanden bij hen op bezoek om hun verhaal op te tekenen.

Inmiddels bestaat dit project niet meer. Daar is het project 'Mijn leven in kleur' voor in de plaats gekomen. Hierin vertellen oudere migranten hun levensverhaal (veelal in hun eigen taal) aan een schrijver met dezelfde migrantenachtergrond die het boekje in het Nederlands schrijft.

Zelf ben ik doorgegaan met de levensboeken voor de oudere Rotterdammer en inmiddels heb ik er al een aardig aantal geschreven.

Ik heb meerdere bezigheden als vrijwilliger, maar het schrijven van levensboeken is veruit mijn meest geliefde activiteit, omdat het zulk zinvol en dankbaar werk is. In de eerste plaats voor de verteller, maar zeker ook voor mij.

De totstandkoming van een levensboek neemt al gauw zo’n 4-6 maanden in beslag. Een en ander is afhankelijk van hoeveel de verteller zich weet te herinneren, maar ook van hoeveel hij/zij kan en wil vertellen. Wekelijks ga ik op bezoek bij de verteller. Door het ophalen van zijn/haar herinneringen, het doorvragen en het bewandelen van zijpaden, waardoor veel vergeten zaken boven tafel komen, herleeft de verteller zijn/haar leven opnieuw. De balans van het leven wordt opgemaakt, alles wordt in perspectief geplaatst en regelmatig door een andere dan de jarenlang ingesleten traditionele bril gezien. Het geeft de verteller een beter en vaak hernieuwd inzicht in zichzelf, in zijn/haar handelen en gedrag. Regelmatig ook ontstaat verzoening met moeilijke of niet acceptabele zaken en situaties die tot dat moment diep waren weggestopt. Mensen beleven als het ware in chronologische volgorde hun volledige leven opnieuw, zien de rode draad.

Het zijn maandenlange mooie gesprekken met prachtige verhalen van vroeger die nu ze worden opgetekend, voor de nabestaanden bewaard blijven. En bijna altijd blijkt dat – ondanks verdrietige bladzijden – het leven het waard was geleefd te worden.

Over de columnist

Zita Nachtegaal is van origine docente Engels, haar wegen leidden haar echter elders. De belangstelling voor taal bleef. Met de komst van het asielzoekerscentrum in Rotterdam gaf ze daar Nederlandse taallles. Daarna is ze Nederlandse conversatieles gaan geven aan hoger opgeleide asielzoekers en expats. In het verlengde van haar belangstelling in taal, ligt het schrijven van levensverhalen samen met  'gewone' veelal oudere Rotterdammers. 

Stappen ze ooit over hun schaduw heen?
22 mrt
Stappen ze ooit over hun schaduw heen?
Haarza(a)kje
09 mrt
Haarza(a)kje
'Ouder uit wie het kind geboren is,' wat is dat?
06 mrt
'Ouder uit wie het kind geboren is,' wat is dat?
Roodkapje voor komende generaties
04 mrt
Roodkapje voor komende generaties
De “maareh-methode” van Den Haag
02 mrt
De “maareh-methode” van Den Haag
Cookies

Deze website gebruikt noodzakelijke cookies voor een correcte werking en analytische cookies (geanonimiseerd) om de statistieken van de website bij te houden. Marketing cookies zijn nodig voor laden van externe content, zoals YouTube-video's of widgets van Sociale Media. Zie ons cookiebeleid voor meer informatie, of om je instellingen later aan te passen.