In dit hofje komt alles samen

15 mei 2021 door Ronald Sørensen
In dit hofje komt alles samen
Hofje van Mevrouw Van Aerden Foto G Lanting cco

Toen ik als kind met mijn ouders door museum Boijmans liep - toen nog gratis -  kon ik me schamen voor mijn vader als hij staande voor een Mondriaan zich hardop afvroeg of ik (die kleine jongen) zoiets ook kon schilderen.

Die schaamte maakte plaats voor trots als hij wees naar één van de schilderijen waarop stond: In bruikleen van het Hofje van mevrouw Van Aerden. ”Daar woonde mijn oma: omoe Leerdam” fluisterde hij me in het oor.

Mijn oudere neef heeft zijn hele leven affiniteit met dit hofje annex museum gehouden en zijn dochter is er gehuwd. Hij ging regelmatig langs, want ondertussen zijn de schilderijen die in bruikleen gegeven waren weer terug op de plek, waar ze bijna twee eeuwen hingen.

Andere mooie bijkomstigheid is, dat het hofje in de jaren zeventig grondig werd gerestaureerd, zodat we een mooi tastbaar bewijs van de sociale gevoelens uit de achttiende eeuw hebben. In oude staat zijn nog te zien de gemeenschappelijke keuken en het gemeenschappelijke toilet voor de bewoonsters: protestant christelijke ongehuwde dames van onbesproken gedrag. Kom daar nu nog maar eens om.

Het hofje is in een carré gebouwd. Oost en West twee rijen van vijf huisjes. Zuid een poortgebouw en Noord de imposante regentenkamer met aan weerszijde twee huisjes. Het huisje van onze overgrootmoeder heeft nog de originele bedstede en schouw. De andere zijn bewoond door bewoonsters (dat nog wel) van diverse pluimage.

De binnentuin is op zijn Frans ingericht en past daarom uitstekend bij het regentenhuis. Vroeger konden de bewoonsters er hun was drogen en bleken.  De buitentuin of nutstuin wordt gebruikt als een soort arboretum met Nederlandse hoogstam vruchtenbomen. Een complexe boomgaard, waar de bewoonsters in vroegere tijden vruchten konden plukken voor het inmaken en het verwerken tot jam of sap; dat kan tegenwoordig nog steeds. Vrijwilligers voeren bezoekers door de tuin en wijzen enthousiast op de bijzondere planten, waaronder ook lei- vruchtenbomen en oud Hollandsche kruiden en groentes.  In een klein winkeltje worden de producten, die de nutstuin voorbrengt verkocht.

Het mooie van de nutstuin, is dat hij min of meer ligt op de stadsmuur, ooit een onderdeel van het kasteel van Leerdam.

De vrijwilligers willen hier graag deze zomer een theetuin beginnen en het naast gelegen restaurant wil haar terras uitbreiden, zodat bezoekers over de Linge kunnen kijken onder het genot van een wijntje of een glaasje limonade. Ook kunnen de vele fietsers hier even de benen op een andere manier strekken.

Ik ben dit propaganda verhaal begonnen, omdat ik me niet realiseerde op nog geen half uurtje rijden van onze stad zo iets bijzonders te vinden. Daarbij doet zich voor mij een bijzondere samenloop van omstandigheden voor. Ik ben in mijn arbeidzame leven naast politicus altijd docent biologie en geschiedenis geweest. In het hofje komen deze disciplines eindelijk een keer samen. En dan ook nog op een plek, waar ik een familiare band mee heb.

Mijn oudere neef trof het hofje in een eerlijk gezegd deplorabele toestand aan. Veel goedwillende vrijwilligers, die onderhoud doen en rondleiden en een leiding die het min of meer liet afweten. Daarbij is het museum door de Covid-19 crisis gesloten en zijn er dus, naast de huuropbrengst, geen noodzakelijke inkomsten.

Mijn twee neven, één met veel bestuurlijke ervaring en de andere sociaal werker met grote kennis van geneologie hebben samen met mij de handschoen opgepakt: we gaan onze handen uit de mouwen steken. We zijn vrijwilligers met een bestuurlijke taak geworden.

Link naar de site van het Hofje van Mevrouw Van Aerden 

Over de columnist

Ronald Sørensen

Ronald Sørensen (Rotterdam,1947) studeerde biologie en geschiedenis en was 32 jaar leraar in het voortgezet onderwijs. Hij is medeoprichter van Leefbaar Rotterdam en was van 2011 tot 2015 lid van de Eerste Kamer. Vanaf 2016 schrijft hij columns voor RV&M.

Stappen ze ooit over hun schaduw heen?
22 mrt
Stappen ze ooit over hun schaduw heen?
Haarza(a)kje
09 mrt
Haarza(a)kje
'Ouder uit wie het kind geboren is,' wat is dat?
06 mrt
'Ouder uit wie het kind geboren is,' wat is dat?
Roodkapje voor komende generaties
04 mrt
Roodkapje voor komende generaties
De “maareh-methode” van Den Haag
02 mrt
De “maareh-methode” van Den Haag
Cookies

Deze website gebruikt noodzakelijke cookies voor een correcte werking en analytische cookies (geanonimiseerd) om de statistieken van de website bij te houden. Marketing cookies zijn nodig voor laden van externe content, zoals YouTube-video's of widgets van Sociale Media. Zie ons cookiebeleid voor meer informatie, of om je instellingen later aan te passen.