Gebakken peren

17 januari 2021 door Rein Heijne
Gebakken peren

We leven in roerige en onzekere tijden. Roerig vanwege de bedreigingen van de democratie, onzeker doordat veel mensen nog steeds niet weten wanneer zij gevaccineerd zullen worden. Het volk is redeloos, de regering radeloos en het land reddeloos, om het zo eens uit te drukken. Waarschijnlijk moet daar ‘de samenleving is moedeloos’ aan worden toegevoegd. Onder invloed van het neoliberalisme wordt de politiek vooral bepaald door een simplistisch kortetermijndenken, waarbij inspirerende perspectieven op de toekomst vaag blijven. De eigen beeldvorming is voor volksvertegenwoordigers belangrijker dan een inhoudelijke discussie over lopende vraagstukken en beleidsvoornemens. Het hoeft dan ook niet te verbazen dat er een vrij diepe kloof tussen burger en politiek is ontstaan.

In 2008! verscheen de bundel Liberticide. Kritische reflecties op het Neoliberalisme. De auteurs presenteren daarin een diagnose van de samenleving in de 21ste eeuw en willen de weg vrij maken voor een mogelijke remedie.

Uitgebreid wordt ingegaan op de nadelige gevolgen van het neoliberalisme, in combinatie met een agressief neoconservatisme. De vrije markt blijkt een nieuwe utopie die door captains of industry en politici gelegitimeerd wordt door drogredenen als de globale economie en terroristische dreiging, was één van de conclusies verder wordt geconcludeerd wordt dat de neoliberale revolutie niet tot meer democratie en vrijheid heeft geleid. “Integendeel, het hedendaagse burgerschap is verworden tot een nomadisch bestaan.”

Wat nou corona-crisis! We zitten midden in een sociale en politieke crisis. De hedendaagse politiek ontbeert de ideologische en normatieve bezieling voor het inspireren van burgers binnen het democratisch proces. Met dank aan een neoliberale voorganger, die met zijn doctrine veel problemen weg weet te lachen en af te schuiven. Als “visieloze” neoliberaal heeft hij in de afgelopen decennia het neoliberalisme er door heen weten te drukken. Het treurige daarbij is dat de sociaaldemocraten daarin zijn mee gegaan. Aan het afschudden van hun ideologische veren hielden veel mensen slechts een kale kip over. Dit proces is funest uitgepakt voor het functioneren van de democratische rechtsstaat. Vijftien jaar geleden waarschuwde Tjeenk Willink al voor het ontstaan van een managementstaat en wees op een dreigende uitholling van de democratische rechtstaat.

Niet alleen de radicaal vrije markt maar ook het daarbij behorende vrije marktdenken, met de nadruk op competitie en concurrentie, hebben aan die uitholling en de kwalijke gevolgen ervan bijgedragen. Deregulering, privatisering, afslanking van de overheid en wegnemen van allerlei belemmeringen voor ondernemingen. Zonder oog te hebben voor de desastreuze gevolgen zoals armoede, sociale ontworteling, culturele verschraling, uitputting van natuurlijke grondstoffen, vernietiging van het milieu en klimaatverslechtering.

Terwijl politici achter de feiten aan blijven lopen, wordt er nu maar achter de zogenoemde fraudeurs aangejaagd, waarbij de menselijke maat volledig uit het oog wordt verloren. Wanneer mensen als Omtzigt en Leyten er niet bovenop hadden gezeten, dan was de ellende voor die getroffen mensen niet te overzien geweest.

Al met al zijn we dus als samenleving van een koude kermis thuis gekomen en zitten daar nu in quarantaine met de gebakken peren te wachten op het seintje om de eerste prik te komen halen.

Cookies

Deze website gebruikt noodzakelijke cookies voor een correcte werking en analytische cookies (geanonimiseerd) om de statistieken van de website bij te houden. Marketing cookies zijn nodig voor laden van externe content, zoals YouTube-video's of widgets van Sociale Media. Zie ons cookiebeleid voor meer informatie, of om je instellingen later aan te passen.