Razzia 1944

12 november 2013 door Jim Postma

Tijdens de door de Duitsers gehouden razzia in Rotterdam, in november 1944, stond mijn ‘oude heer’ met zijn armen in de lucht tegen een lantaarnpaal in de Grondherenstraat op zuid. Hij had zojuist geprobeerd de razzia te ontvluchten. Met zijn twee meter lengte stond hij nu letterlijk voor paal. De Duitsers hadden machinegeweren op hem gericht. ,,Ik dacht dat mijn laatste uur geslagen had,’’ zo vertelde hij ons jaren later met afschuw.


Inmiddels waren er reeds honderden, zo niet duizenden, Rotterdamse mannen opgepakt in de leeftijd van zo’n 18 tot 50 jaar. Die werden in die donkere dagen als vee bij elkaar gedreven en in Rijnaken gedeponeerd in de Waalhaven. Als gevangenen zouden zij vanuit Rotterdam worden afgevoerd om te werk gesteld te worden in het toen al zwaar gebombardeerde nazi-Duitsland.

Teunis Wietze, mijn vader dus, werd na zijn poging tot ontsnapping alsnog in zo’n Rijnaak gedumpt. Mijn moeder Maria was in die tijd reeds zes maanden zwanger van mijn oudste broer Arjen. Vader dacht mede om die reden maar aan een ding: ,,Wederom ontsnappen!’’ Hij had toen een loodzware winterjas aan met dito loodzware laarzen. ,,Overboord springen in het ijskoude water was dus geen optie,’’ zo vertelde hij.
In de tussentijd stonden de vrouwen en vriendinnen van de afgevoerde mannen vlak voor het vertrek met pakjes brood te gooien naar de Rijnaken. Er was in die tijd al weinig te eten en het meeste daarvan belandde ook nog in het water. Dramatische taferelen moeten dat geweest zijn.

Nadat de schepen eenmaal in het Amsterdam-Rijnkanaal waren aangekomen zag Teunis zijn kans schoon. Hij liet zich als een volleerde acteur tegen een ijzeren balk vallen en schreeuwde vervolgens moord en brand. ,,Der man ist krank,’’ concludeerden de Duitsers. En zo werd hij aan de kade gehesen en afgevoerd naar het Amsterdamse ‘Onze Lieve Vrouwe Gasthuisziekenhuis’. ,,Onmiddellijk de bevolking waarschuwen,’’ waren zijn eerste woorden. ,,Ze hebben reeds heel Rotterdam leeggehaald!’’

Tot zijn grote vreugde kreeg hij daar sinds lange tijd kip te eten omdat de ijskasten waren uitgevallen. De doktoren verbonden vervolgens zijn hoofd met een ‘witte tulband’ en plaatsen een arm in het gips. Een van hen gaf hem nog een half pakje shag mee! Daarna ging hij ongeveer 75 kilometer teruglopen naar Rotterdam waar hij midden in de nacht tot groot geluk van moeders aankwam.
Bang als hij was om alsnog later te worden aangegeven door NSB’ers, dook hij wekenlang onder in de kelder in het kolenhok.

Zwarte Piet was daar helemaal niets bij.

Over de columnist

Jim Postma

Jim Postma (1948-2019, Rotterdam) was in 2008 mede-oprichter van Rotterdam Vandaag & Morgen en was tot en met zijn overlijden in 2019 hoofdredacteur.

Postma begon in 1965 als journalist bij dagblad De Rotterdammer. Daarna was hij zeven jaar correspondent in  Afrika voor onder meer Radio 1 en 2. Hij werkt de jaren daarna als onderzoeksjournalist bij dagblad Het Vrije Volk. Na die periode maakte hij meerdere televisiedocumentaires. Onder meer 'Een rustige Jaarwisseling’ voor de NOS/NOB samen met Paul Stolk welke met 2.4 miljoen kijkers niet alleen veel impact en waardering (cijfer 8,2) oogstte , maar waar ook de antivuurwerkcampagne  ‘Je bent een rund als je met vuurwerk stunt’.uit voor kwam.

Andere door hem gemaakte TV-documentaires gemaakt in vaak verre buitenlanden zoals Mongolië of Zuid Afrika werden onder meer uitgezonden door zowel Nederlandse als buitenlandse omroepen zoals  BRT en CNN 

in 2008 begon Postma samen met Geert-Jan Laan het papieren weekblad Rotterdam Vandaag & Morgen dat nog in voortgezet werd als het gelijknamige elektronische webmagazine. 

Stappen ze ooit over hun schaduw heen?
22 mrt
Stappen ze ooit over hun schaduw heen?
Haarza(a)kje
09 mrt
Haarza(a)kje
'Ouder uit wie het kind geboren is,' wat is dat?
06 mrt
'Ouder uit wie het kind geboren is,' wat is dat?
Roodkapje voor komende generaties
04 mrt
Roodkapje voor komende generaties
De “maareh-methode” van Den Haag
02 mrt
De “maareh-methode” van Den Haag
Cookies

Deze website gebruikt noodzakelijke cookies voor een correcte werking en analytische cookies (geanonimiseerd) om de statistieken van de website bij te houden. Marketing cookies zijn nodig voor laden van externe content, zoals YouTube-video's of widgets van Sociale Media. Zie ons cookiebeleid voor meer informatie, of om je instellingen later aan te passen.